Kaylılar Ticaret Uğur Dondurucu – Ercan Saniye
Beyaz eşya ve küçük ev aletleri perakendecileri 2022 yılına birçok soru işareti ve endişeler ila başladı. Ekonomide ve özellikle kurlarda yaşanan dalgalanmalar sebebiyle yeni yıla ürün zamları ile başlayan perakendeciler, kiralar, vergiler, personel giderleri gibi kalemlerde de mağaza masraflarında ciddi artışlarla karşı karşıya kaldı. Bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bu sorunun cevabını iki açıdan değerlendirmek gerekiyor. Pandemi döneminde sokağa çıkma yasakları ve izolasyon süreçleri nedeniyle kıyı bölgeleri büyük miktarda göç almayı başardı. Bölgemize yapılan göç ile birlikte bizim satışlarımızda artış oldu ve bu durum bizlere olumlu bir şekilde yansıdı.
Yeni yılda bir yandan bu fiyat yükselişlerine bağlı olarak ürün satışlarında azalmalar beklense de cirolarda da eş zamanlı artışların olması ile yılın dengede geçeceği düşünülüyor. Sizin bu konudaki görüşleriniz nelerdir?
Ürün tedariğinde zaman zaman zorlanıyor. Ürünü bazı zaman dilimlerinde anında tedarik etmek mümkün olmuyor. Bunun yanı sıra daha önce uzun vadede alınan ürünler, daha kısa vadelere ve nakit olacak şekilde bizlere sunulmaya başlandı. Bu durum hem bayiye hem de tüketiciye olumsuz olarak yansıyor. Ayrıca kirada olan bayilerde artan maliyetler ve kontrolsüz kira talepleri karşısında sorun yaşıyor. Tüketici nezdinde vadelerin düşmesi ve nakite dönmesi satın alma davranışını düşürüyor. Vadelerin uzatılması tüketicinin alım gücünü bir nebze olsun artıracaktır. Artan alım gücü ise bayilerin satış miktarlarına katkı sağlayacaktır.
Var olan sorunlara ek olarak uzun yıllardır devam eden taksit sınırlaması, KDV ve stopaj gibi vergilerin yüksekliği sizi nasıl etkiliyor?
Vergilerin yüksek olması satış maliyetlerini artırıyor ve satışı doğrudan etkiliyor. KDV oranın yüzde 18 seviyelerinde olmasının dışında, beyaz eşya ve motor satışlarında ÖTV oranları da oldukça yüksek. Vergi artışları ile birlikte ayrıca ürün fiyatlarında da artış yaşanıyor ve satın alma miktarları buna bağlı olarak düşüyor.
Stok yönetimi ve kontrolü noktasında nasıl bir yol izliyorsunuz? Size göre mal stoklanmalı mı?
Bence stok konusunda sektörde yanlış bir düşünce hâkim. Yatırım araçlarını doğru seçmek gerekiyor. Örneğin ev veya arsa aldığınızda fiyatı artıyor. Yatırım araçları kişiden kişiye değişebiliyor. Bayiler için de bu durum geçerli. Bana göre bayide ürün olması her iki taraf için de avantajdır. Bayinin elinde satışa hazır mal olması iç piyasaya da olumlu bir şekilde yansıyacaktır. Bu yıl tedarik sorunları yaşayacağımız düşünüyorum. Bu yıl gerçekleştirilen motor fuarına birçok büyük marka elinde ürün bulunmadığı için katılım göstermedi. Bu da tedarikte yaşanacak olan problemlerin bir işareti. Fiyatların gerçekleştirilecek çalışmalarla sabitlenmesi gerekiyor. Bayilerin mevcut tabloya karşı dayanma gücü pek kalmadı.
E-ticaretin artması ile birlikte müşterilerin satın alma davranışları da değişiyor. Bu değişime adapte olmak ve müşteriler ile bağ kurmak için ne gibi çalışmalar yapıyorsunuz?
E-ticaretin Türkiye’de henüz çok sağlıklı işlediğini düşünmüyorum. E-ticarete olan güven giderek azalıyor ve fiyat istikrarsızlığı hat safhada. Fiyatları satıcılar belirlediği için herkes aynı ürüne aynı fiyattan ulaşamıyor. Bu durum tüketici güvenini bizim gibi bayilere yöneltiyor.
Beyaz eşya sektöründe derneklere ve alternatif meslek örgütlerine ihtiyaç var mı?
Bir esnaf olarak esnaf kuruluşlarını yeterli bulduğumu söyleyemem. Esnaf kendi başının çaresine bakmaya mecbur bırakılıyor. Bu çok ciddi bir sorun. Yalnızca aidat almak için kuruluşlar mevcut.
Tüm bu tablo göz önüne alındığında sizce beyaz eşya perakendecileri özelinde 2022 yılında gündemi en çok meşgul edecek konu ne olacak?
Devlet eliyle yapılan olumlu teşvikler var. Ancak bu teşviklerin yeterli olduğunu düşünmüyorum. Fiyat istikrarsızlığı bizleri çok zorluyor. Bizlere ürün satan firmalar fiyat istikrarsızlığı ve maliyetlerden dolayı elinde olmadan fiyat artırımına gidiyor. Bu durumu bizleri veresiye satışlar noktasında kötü etkiliyor. Fiyat istikrarının sağlanması durumunda her şeyi normale döneceğini düşünüyorum.
Bölgeniz özelinde beyaz eşya perakendeciliğindeki en önemli sorunlar nelerdir?
Küçük bölgelerde beyaz eşya satıcılarını temsil edecek bir dernek yok. Burada iş esnaf odalarına düşüyor. Esnaf odalarının daha aktif olması ve cesaretli adımlar atması gerektiğini düşünüyorum. Aidat aldıkları iş yerlerine yakın olmalılar diye düşünüyorum.
İlk yorum yapan olun