Alışveriş merkezlerin ortak alan giderleri bağımsız kuruluşlarca denetlenecek

Resmî Gazete'de, 18 Ağustos 2022 tarihli yayımlanan "Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile alışveriş merkezleri ortak alan giderlerine ilişkin usul ve esaslara yeni açıklamalar getirildi. Buna göre alışveriş merkezi ortak alan gider dağıtımına ilişkin esasların anılan yönetmeliğe uygunluğu bağımsız denetim kuruluşlarınca denetlenerek rapora bağlanacak.

Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Alışveriş Merkezleri ortak alan giderlerine ilişkin olarak; ortak gelir, ortak gider ve yönetim giderinin ne olduğuna ilişkin tanımlamalar eklenmiştir. Bunun yanı sıra söz konusu yönetmelik ile Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik’in 11. Maddesi’nde yapılan değişiklikler ile ortak alan giderlerin nasıl hesaplanacağı, ortak alan gideri olarak hangi giderlerin dikkate alınabileceğine açıklık getirilmiş ve ortak alan giderlerine ilişkin Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen bağımsız denetim şirketlerince hazırlanacak denetim raporu oluşturulması zorunlu hale getirilmiştir.

Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile getirilen yenilikler ve değişiklikleri aşağıdaki şekilde üç başlık altında toplayabiliriz.

1- Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik’e Yeni Eklenen Tanımlar

Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik’in “3. Tanımlar” maddesine aşağıdaki açıklamalar eklenmiştir.

i) Ortak gelir: Ortak kullanım alanlarından elde edilen geçici kiralama, reklam, pazarlama, kültürel ve sanatsal faaliyet, baz istasyonu, ATM ve diğer ortak kullanım alanı gelirleri ile 11 inci maddenin üçüncü fıkrası kapsamında tahsil edilen avanslardan (ortak giderler için bir önceki yılın kesinleşen ortak giderlerinin yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle hesaplanan tutar üzerinden tahsil edilen avanslar) elde edilen her türlü geliri,

j) Ortak gider: Ortak kullanım alanlarına ilişkin elektrik, su, doğalgaz, yenileme niteliğinde olmayan bakım ve onarım, güvenlik, temizlik ve sağlık giderleri gibi alışveriş merkezinin aynına ilişkin olmayan ortak kullanım alanı giderleri ile yönetim giderini,

k) Yönetim gideri: Alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu yönetim personelinin göreviyle ilgili giderleri.

2- Ortak Gider Paylaşımı Maddesi’ne İlişkin Değişiklikler

Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik’in 11. Maddesi’nde ortak giderler kapsamında hangi giderlerin kiracılardan talep edilebileceği, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen bağımsız denetim şirketlerine yaptırılması zorunlu hale gelen raporlama yükümlülüğü, ortak alan mahsuplaşmalarının zamanlaması vb. hususlarda önemli değişiklikler yapılmıştır.

3- Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik’e Eklenen Geçici 2. Madde

18 Ağustos 2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik’e Geçici 2. Madde eklenmiştir. Söz konusu Geçici 2. Madde ile 11. Madde’de oluşan değişikliklerin mevcut sözleşmelere olan etkileri düzenlenmiştir.

Anılan madde aşağıdaki yer almaktadır.

“GEÇİCİ MADDE 2- (1) Bu maddeyi ihdas eden Yönetmelik ile değiştirilen 11 inci maddenin değişiklikten önceki ikinci fıkrasına göre reklam, pazarlama ve danışmanlık gibi giderler için perakende işletmelerden katılım payı talep edilebilmesine imkân sağlayan ve bu maddenin yayımı tarihinden önce kurulan sözleşme hükümleri, sözleşme süresince geçerlidir. Ancak sözleşme süresinin sona ermesinden önce veya sonra sözleşmenin yenilenmesi ya da süresinin uzatılmış sayılması hallerinde söz konusu giderler için katılım payı tahsil edilemez.

(2)   Birinci fıkra kapsamındaki sözleşmelerde yönetim giderinin alt kalemleri ayrıca belirtilmedikçe perakende işletmelerden yönetim gideri olarak yalnızca alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu yönetim personelinin göreviyle ilgili giderler için katılım payı tahsil edilebilir.

(3)   Birinci ve ikinci fıkralar kapsamında perakende işletmelerce ödenmesi gereken katılım payları, bu işletmelerin satış alanlarının alışveriş merkezinin satış alanına oranlanmasıyla hesaplanır.

(4)   Bu madde kapsamında perakende işletmelerden reklam, pazarlama, danışmanlık ve yönetim giderleri için katılım payı tahsil edilmesi durumunda, 11 inci maddenin yedinci fıkrası gereğince hazırlanan bağımsız denetim raporunda gider paylaşım işlemlerinin bu maddeye uygunluğuna da yer verilir.”

Raporun tamamını buradan okuyabilirsiniz.

Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı detaylar hakkında bilgi verdi

Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ise konuyla ilgili bir açıklama yaptı. Ülkemizde 2000’li yılların başından itibaren perakende ve gayrimenkul sektörlerinde yaşanan dönüşümle birlikte alışveriş merkezlerinin sayısının arttığını ve bu durumun Bu durum, bir yandan ülke ekonomisine katkı sağlarken diğer yandan sektör aktörleri arasında kiracı ve kiraya veren ilişkisi çerçevesinde alışveriş merkezinin muhtelif giderlerinden kaynaklanan sorunların ortaya çıkmasına sebep olduğunu ifade eden açıklamada şunlara değinildi: “

Bu nedenle, alışveriş merkezleri ile ilgili olarak gerek uygulamada karşılaşılan sorunların çözümü gerekse sektörden gelen geri bildirimler doğrultusunda kamuoyu taleplerinin karşılanması amacıyla Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte değişiklik yapılmıştır.

Alışveriş merkezleriyle ilgili sektör paydaşlarının görüş ve katkılarıyla hazırlanan Yönetmelik değişikliğinde öne çıkan hususlar şunlardır:

Alışveriş merkezlerinde ortak gelir ve ortak giderlerin kapsamı belirlenmiştir.

Alışveriş merkezleri arasındaki uygulama birliğinin sağlanması ve şeffaflığın artırılması amacıyla ortak kullanım alanlarından elde edilen gelirler ile bu alanlara ilişkin giderlerin kapsamı belirlenmiştir. 

Bu çerçevede, ortak kullanım alanlarına ilişkin elektrik, su, doğalgaz, yenileme niteliğinde olmayan bakım ve onarım gibi ortak kullanım alanı giderleri ile alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu yönetim personelinin göreviyle ilgili giderlerin ortak gider olduğu ve alışveriş merkezindeki işletmelerden yalnızca bu giderler için ortak gider katılım payı tahsil edilebileceği kabul edilmiştir. Bundan böyle, söz konusu giderlerin dışında kalan giderler ile ortak gider niteliğini haiz olup belgelendirilmeyen giderler için işletmelerden herhangi bir bedel talep edilemeyecektir.

Ayrıca, ortak kullanım alanlarından elde edilen geçici kiralama, reklam, pazarlama, kültürel ve sanatsal faaliyet, baz istasyonu, atm ve diğer ortak kullanım alanı gelirleri ile alışveriş merkezi yönetimlerince işletmelerden alınan gider avanslarından elde edilen her türlü gelir ortak gelir kabul edilmiş ve bu gelirlerin yalnızca ortak giderlerin karşılanmasında kullanılabileceği kurala bağlanmıştır.

Reklam, pazarlama ve danışmanlık gibi giderler için işletmelerden ortak gider katılım payı tahsil edilmesinin önüne geçilmiştir.

Alışveriş merkezinin ortak gideri niteliğinde olmayan ve alışveriş merkezi maliki veya yönetimine ait giderler olduğu kabul edilen reklam, pazarlama ve danışmanlık gibi giderler için alışveriş merkezindeki işletmelerden bundan böyle herhangi bir bedel tahsil edilemeyecektir.  Ancak, sözleşme serbestisi ilkesi doğrultusunda, Yönetmelik değişikliğinden önce kurulan sözleşmelerde hüküm bulunması halinde bahse konu giderler için işletmelerden, sözleşmeler yenileninceye ya da uzatılmış sayılıncaya kadar katılım payı tahsil edilebilecektir.

Yine Yönetmelik değişikliğinden önce kurulan sözleşmelerde yönetim giderlerinin alt kalemlerinin belirtilmemiş olması halinde, işletmelerden yalnızca alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu yönetim personelinin göreviyle ilgili giderler için katılım payı tahsil edilebilecektir.

Ortak gelir ve gider raporunun asgari standartları belirlenmiştir.

Alışveriş merkezlerinde her yıl bir önceki yılın ortak gelir ve giderleriyle ilgili standart, gerçeğe uygun, şeffaflığın ve hesap verilebilirliğin sağlandığı raporların oluşturulması zorunlu hale getirilmiştir. Ortak gelir ve gider raporunun oluşturulmasına ilişkin olası tereddütlerin ortadan kaldırılmasını teminen proaktif bir yaklaşımla raporda bulunması gereken asgari unsurlar açık ve detaylı şekilde belirlenmiştir.

Alışveriş merkezi yönetiminin ortak gider paylaşımına ilişkin uygulamaları bağımsız denetime tabi kılınmıştır.
Ortak gider katılım payı hesaplama ve tahsilatları ile raporlamalarının mevzuata uygun olup olmadığının kontrol ve tespiti amacıyla alışveriş merkezi yönetimlerine bağımsız denetim yükümlülüğü getirilmiştir. Bu kapsamda, söz konusu uygulamalar her yıl Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşlarınca denetlenerek rapora bağlanacak ve alışveriş merkezindeki işletmelerin bilgisine sunulacaktır.

Bağımsız denetim kuruluşlarınca hazırlanacak raporda Yönetmeliğe aykırı tüm uygulamalar ayrıntılı şekilde belirtilecek, böylece Bakanlığımızca yapılan denetimlerle birlikte alışveriş merkezlerinin ortak gelir ve giderlerine ilişkin çifte denetim yapılması sağlanarak bu hususlarda yaşanan mağduriyet ve mevzuata aykırılıkların önüne geçilecektir. Bilgilerinize saygıyla duyurulur. “

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*